fotograf.net Doga Fotografi

	Doğada Işık - Pozlandırma
	Günümüzde doğru poz değerlerini tesbit edip fotoğraf makinasını bu değerlere göre ayarlama işlemleri büyük ölçüde yeni üretim makinaların elektronik sistemleri yardımıyla yapılmaktadır.
	Fotoğraf makinesinin içinde yerleştirilmiş olan pozometreler oldukça hassas ölçümlerle poz değerlerini belirleyebildiği için fotoğrafçı bu işlemlerden ziyade kompozisyon ve görüntünün içeriği gibi unsurları ön plana almaktadır. Ancak yine de bir fotoğrafçı olarak poz değerlerinin belirlenmesi işlemini göz ardı ederek bu teknik işi tamamen fotoğraf makinesinin kendi otomatik inisiyatifine de bağlamamamız gerekir.Pozlandırmanın makina tarafından otomatik yapılması fotoğrafçının farklı bakış açısının ve yaratıcılığının fotoğrafa yansımamasına yol açar. Günümüzün en gelişmiş pozometrelerini dahi yanıltan ve hatalı poz değerlemesine yolaçabilen ışık koşullarıyla doğada pek sık karşılaşırız. Eğer pozlandırma işleminin temel unsurlarını bilirsek bu istisna ışık koşullarında makinamızın ölçtüğü hatalı poz değerlerine müdahale ederek doğru poz ayarlaması yapabiliriz.
	Tüm poz ölçme sistemleri ışığı % 18 yansıtan gri renk temelinden yola çıkar. Bu rengi referans noktası olarak kullanan "gri kart"lar kullanılır. Bunun da nedeni doğada çekilen herhangi bir fotoğraftaki ışık yansımasının beyazdan siyaha kadar bir çok değişik parlaklık tonundan oluşmasıdır. Eğer bir görüntüyü oluşturan herbir unsurun üzerinden gelen ışık yansımasının noktasal değerlerini ölçebilseydik, bu değerlerin ortalamasını o görüntünün tümünden yansıyan ışık değeri olarak ele alabilirdik. Görüntüdeki poz değerlerinin uygun bir ortalamasını ışığı % 18 yansıtan gri tondaki bir kart yardımıyla belirleyebiliriz. Bu gri tona "orta ton" da diyebiliriz. Bir başka anlatımla ortalama bir doğa görüntüsündeki nesnelerin üzerinden gelen ışık yansıması, % 18 lik gri kart üzerinde oluşan yansımadan çok fazla farklı değildir. Dikkat etmemiz gereken bir konu bu işlemin renklerle bir ilgisinin olmadığı ve esas olanın sadece farklı renklerdeki nesnelerden yansıyan ışığın ortalama değerinin belirlenmesi olduğudur. Her rengin bir orta tonu olduğunu ve orta ton renklerin de hep aynı miktarda yansıma yaptığını unutmamalıyız.
	Karşılaştığımız bir çok doğa görüntüsünün ışık yansıtma oranı % 18 e yakın olduğu için fotoğraf makinalarımızdaki pozometreler yardımıyla genellikle işimizi halledebiliriz. Ancak konu orta ton griden daha koyu yada daha açık ise bu durumda yansıyan ışığı ölçme açısından sorunlarla karşılaşabiliriz. Çok fazla aydınlık, parlak ve beyaz konular karşısında pozometre yansıyan ışığı ölçerken % 18 gri referansına göre değerlendirme yapar. Böyle belirlenen poz değerine göre çekilen fotoğrafta aydınlık ya da beyaz renkli nesne oldukça koyu tonda görünür. Yani beyaz renk sonuçta % 18 ışık yansıtan gri renge çalar. Burada pozometrenin çalışmasında bir bozukluk yoktur. Alet tasarlandığı şekilde bir referans yansıma değerine göre ölçüm yapmıştır. Ancak konuyu oluşturan nesne üzerinde ortalamadan fazla oluşan ışık yansıması pozometreyi yanıltmış ve nesnenin % 18 ışık yansıtan gri gibi değerlendirilmesine yol açmıştır.
	Bunun tersi durumda geçerlidir. Koyu ya da siyaha yakın bir nesneden yapılan ölçümde pozometre bu koyuluğu % 18 gri tona göre değerlendirecek ve neticede elde edilecek görüntüde siyah renk gerçek tonundan daha açık görünecektir.
	Bu durumun üstesinden gelmek için kullanılan yöntemlerden biri basit bir kural ile ifade edilebilir: Bayaz'a aydınlık, siyaha karanlık ekle. Beyaz renkli bir duvarın fotoğrafı çekilirken diyaframın pozometrenin öngördüğü değerden daha fazla açılarak filmin üzerine daha fazla aydınlık düşmesi sağlanmalıdır. Bir başka değişle aydınlık ve beyaz yüzeyli nesneleri fotoraflarken pozometrenin otomatik olarak belirlediği poz değerlerini elle müdahale ederek yeniden ayarlamak gerekecektir. Bu ayarlamanın ne oranda olacağı (kaç stop az ya da fazla poz verileceği) zamanla elde edilecek deneyimle pekişir. Ancak beyazın hakim olduğu görüntülerde diyaframı en az bir stop açmak, siyahın (ya da karanlığın, loşluğun ) fazla olduğu görüntülerde de bir stop kısmak fotoğrafı daha iyi pozlandırmak için gerekli bir işlemdir.
	Doğru pozu elde etmek için geçerli olan bir başka yöntem ise ölçümü görüntümüzün yakınındaki ve görüntülenecek nesne ile aynı ışığı alan ancak ton olarak orta ton griye yakın olan başka bir nesneden yapmaktır. Yeşil yaprak örtüsü yada çimenler orta tona yakın örneklerdir. Eğer görüntü ya da çevresinde orta tonda bir nokta bulamaz isek görüntüyle aynı ışık altına % 18 ışık yansıtan gri kart yerleştirip bu kart üzerinden ölçüm yaparak da doğru poz değerlerini elde edebiliriz. Ancak gerek görüntünün uzaklığı gerekse de aradaki engeller ya da eğer bir hayvanı fotoğraflıyorsak onu ürkütüp kaçırma riski bu yöntemi her zaman pek pratik kılmaz.
	Daha doğru ölçüm yapabilmek için el pozometresi kullanmak da bir çözüm olarak akla gelebilir. Ancak el pozometrelerininde kimi ışık koşullarında yanılabileceği akıldan çıkarılmamalıdır. Fotoğraf makinalarının içine yerleştirilen pozometreler çalışma prensipleri bilinip bu özelliklerine göre kullanıldığı sürece gerekli poz ayarlaması yapılarak gayet etkin bir biçimde kullanılabilir. Doğada zaten hayli malzeme ile çalışırken el pozometresini yanında taşımanın getireceği ilave yük de ihmal edilmemelidir.
	Makinanızın pozometresinin nasıl ölçüm yaptığı konusunda tecrübe kazanmanız çok önemlidir. Bu da bol bol fotoğraf çekmekle elde edilebilir. Gerektiğinde notlar almak, özellikle de zor ışık koşullarında yapılan ölçüm ile elde edilen neticeleri karşılaştırmak poz değerlerini daha doğru ayarlama ve kullanma konusunda en faydalı çalışma yöntemlerinden biridir. Zamanla bir görüntünün içindeki orta tonları ve bu tonlardan gelen yansımayı daha kolay ayırdedip değerlendirebilecek bir birikime sahip olacaksınız.
	Bilgi sahibi olmanız gereken bir başka konu makinanızdaki pozometrenin ne şekilde bir poz ölçümü yaptığıdır. Bir çok makinada pozometreye farklı şekillerde ölçüm yaptırma imkanı vardır. Ölçüm şekillerinden biri "ortalama" ölçümdür ve görüntünün tüm noktalarından yansıyan ışığın ortalama değerini hesaplar. Bir başka ölçüm şekli "merkez ağırlıklı" ölçümdür ve konunun en önemli kısmının ortada olduğu varsayımıyla görüntünün merkezindeki yansımayı daha ağırlıklı olarak ele alır. Daha hassas ölçüm şekillerinden biri "noktasal" ölçümdür. Görüntünün tek bir noktasındaki ışığın hassas bir şekilde ölçülmesine olanak verir.

	Işığın Miktarı . Pozlandırma

	Çeviren: Nedim SİPAHİ

FIAP Doğa Fotografı Tanımı
Makro(Yakın Çekim) . Manzara Fotografı . Doğada Çiçek ve Bitki Çekimleri
Böcek, Kelebek ve Minik Canlıların Fotografları . Doğada Işık